شرایط معافیت کمیته امداد و مددجویان بهزیستی ۹۹

بخشنامه جدید معافیت کمیته امداد چیست؟ 

شاید در مورد معافیت کمیته امداد سوالاتی داشته باشید که ما در سایت مشاوره نظام وظیفه آوِیژه سعی میکنیم به آنها پاسخ دهیم. یکی از تکالیف قانونی که بر هر ایرانی واجب و ضروری است، انجام خدمت سربازی می باشد. قانونگذار شرایطی را در خصوص مدّت، چگونگی و محل انجام خدمت سربازی برای مشمولان تعریف کرده است که افراد مؤظّفند بر طبق این شرایط و ضوابط برای اعزام به خدمت سربازی اقدام و مدّت آن را بطور تمام و کمال سپری کنند. امّا یکی از قوانینی که در خِلال شرایط عمومی انجام خدمت سربازی وضع شده، استثنائاتی در مورد افرادی است که به دلایلی همچون بیماری، کهولت سن، تأهّل و … قادر به انجام خدمت سربازی نیستند.

این استثنائات را معافیت های قانونی خدمت سربازی می گویند. در این حالت، فرد از انجام خدمت سربازی معاف می شود و برای او کارت معافیت صادر می شود. یکی از این معافیت ها، معافیت مددجویان کمیته امداد امام خمینی^(ره) و سازمان بهزیستی است که در ادامه با شرایط و ضوابط آن آشنا می شویم.

سربازی مددجویان کمیته امداد امام خمینی^(ره) چگونه است؟

یکی از اقشار آسیب پذیر جامعه، مددجویان کمیته امداد امام خمینی^(ره) هستند که همواره نیازمند حمایت های دولتی و غیردولتی در زمینه های مختلف می باشند. به همین منظور دولت نیز حمایت های مالی و غیرمالی را برای این افراد در نظر گرفته است. به عنوان مثال دولت برای مشمولین تحت پوشش این نهاد، خدمت سربازی نزدیک به محل سکونت را در نظر گرفته است. امّا یکی از مهمترین حمایت های دولت در زمینۀ خدمت سربازی، اعطاء معافیت کمیته امداد از خدمت سربازی برای مشمولان تحت پوشش این نهاد است. در این راستا، هر فرد مشمولی که شرایط لازم برای استفاده از این فرصت را دارا باشد، از انجام خدمت سربازی معاف شده و برابر قانون، برای وی کارت معافیت معافیت کمیته امداد صادر می شود.

معافیت کمیته امداد امام خمینی^(ره) چه شرایطی دارد؟

معافیت از خدمت در کمیته امداد، مانند سایر معافیت ها شرایطی دارد و طبیعی است که تمامِ مشمولان تحت پوشش این نهاد را شامل نمی شود. افرادی که بر طبق قانون می توانند از فرصت معافیت این نهاد استفاده کنند عبارتند از:

الف) مددجویانی که پدر خود را از دست داده و با مادر زندگی می کنند. البته باید توجّه داشت که اگر در زمان حیات پدر، مشمول بوده و غیبت کرده باشند، دیگر این امکان برای آن ها فراهم نخواهد بود و نمی توانند از معافیت کمیته امداد امام خمینی^(ره) استفاده کنند.

ب) یکی از فرزندان پسری که خانوادۀ آن ها به علّت طلاق، تحت پوشش حمایتی این نهاد باشند نیز می توانند از معافیت کیمتۀ امداد امام خمینی^(ره) بهره مند شوند. البته این دسته از افراد همزمان سه شرط ذیل را رعایت نمایند:

۱- مشمول و متقاضی استفاده از معافیت نهاد مزبور نباید غیبت داشته باشد؛

۲- از تاریخ طلاق پدر و مادر مشمول، سه سال گذشته باشد؛

۳- همچنین خانوادۀ مشمول خدمت، حداقل دوسال تحت پوشش کمیته امداد بوده باشند.

ج) تک فرزند پسر خانواده هایی که سه دختر داشته و تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی^(ره) هستند، نیز می توانند از معافیت خدمت سربازی این نهاد استفاده نمایند. به این نوع از معافیت، معافیت سه خواهری می گویند. لازم به توضیح است که برای استفاده از فرصت معافیت سه خواهری، لازم است که خواهرهای فرد مشمول، در قید حیات باشند.

آیا خرید خدمت سربازی برای افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی^(ره) وجود دارد؟

همانطور که می دانید، انجام خدمت سربازی برای تمامِ افرادی که شرایط عمومی خدمت را دارا باشند، یک تکلیف قانونی است. امّا از آنجایی که برخی افراد بدلایل شغلی یا دیگر دلایل شخصی امکان یا تمایل به انجام خدمت سربازی را ندارند، لذا قانونگذار محترم شرایطی را برای این اشخاص پیش بینی کرده که می توانند در صورت رعایت این شرایط، از رفتن به خدمت سربازی خودداری نمایند. از جمله مهمترین این شرایط که همواره مورد توجّه افراد متموّل بوده است، امکان خرید دوران خدمت سربازی است.

در این طرح، بر اساس نوع مدرک تحصیلی و توجّه به عدم غیبت فرد و سایر موارد قانونی، برای خرید خدمت سربازی مبلغی پیش بینی شده است که فرد مشمول با رعایت نکات قانونی و پس از پرداخت مبلغ مورد نظر، می تواند از رفتن به خدمت سربازی صرف نظر نماید. این قانون برای تمامِ افرادی که توان پرداخت مبلغ مورد نظر قانونگذار را دارند، قابل اجراست. از جمله افرادی که می توانند بر اساس طرح خرید خدمت سربازی از انجام آن چشم پوشی کنند، مشمولین تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی^(ره) و همچنین افراد تحت حمایت سازمان بهزیستی هستند.

امّا با لحاظ اینکه این افراد همواره نیاز به حمایت های مالی و غیرمالی دارند، لذا سازمان نظام وظیفۀ عمومی، برای این افراد تخفیفات قابل توجّهی را در نظر گرفته است. در این راستا، افراد تحت پوشش دو نهاد نامبرده که دارای ۸ سال غیبت هستند، از ۷۰ درصد تخفیف بهره مند شده و می توانند تنها با پرداخت ۳۰ درصد از کلّ مبلغ خرید خدمت سربازی، از این طرح استفاده کرده و از رفتن به خدمت سربازی خودداری کنند. مضافاً اینکه نحوۀ پرداخت این افراد می تواند بصورت نقدی یا بطور اقساط باشد که این خود کمک بزرگی به مشمولین این اقشار می باشد.

معافیت کفالت پدر تحت پوشش کمیته امداد چه شرایطی دارد؟

قبل از ورود به معافیت کفالت پدر پوشش کمیته امداد امام خمینی^(ره)، برای آشنایی و پیش مقدّمه لازم است با برخی اصطلاحات قانونی آشنایی مختصری حاصل نمائید. بدین منظور تعریف واژۀ کفیل و مکفول و نیز انواع کفالت را در ادامه یادآور می شویم؛

به چه اشخاصی کفیل می گویند؟

قبل از بیان شرایط اخذ معافیت کفالت، خوب است با واژۀ کفیل آشنا شوید. کفیل به معنای تنها سرپرست و مراقب و نگه دارنده می باشد. در قانون ما به سه دسته از افراد با داشتن شرایطی، کفیل گفته می شود که عبارتند از:

۱- تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال هر یک از پدر یا مادر؛

۲- تنها نوۀ پسر بالای ۱۸ سال هر یک از پدربزرگ یا مادربزرگ؛

۳- تنها برادر بالای ۱۸ سال هریک از خواهر یا برادر خود.

به عبارت دیگر هر یک از افراد بالا با لحاظ شرایط افراد تحت حمایت خود، می توانند از فرصت کفیل شدن و به تبع آن معافیت از خدمت سربازی بهره مند گردند.

مکفول به چه شخصی اطلاق می شود؟

در حقیقت مکفول به شخصی گفته می شود که توان نگهداری و مراقبت از خود را نداشته و همواره نیازمند حمایت و مراقبت می باشد؛ که این افراد می توانند با توجّه به شرایط جسمی یا کهولت سن، هر یک از پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ، برادر و یا خواهر باشند.

چند نوع کفالت در قانون داریم؟

به طور کلّی ۱۲ نوع کفالت در قانون پیش بینی شده است که برای آشنایی مختصر، فقط به ذکر نام آن ها بسنده می کنیم:

۱- کفالت پدر (شامل: پدر بالای ۷۰ سال – پدر نیازمند مراقبت)

۲- کفالت مادر (شامل: مادر فاقد همسر – مادر مطلّقه یا . . .)

۳- کفالت پدربزرگ یا مادربزرگ اعم از پدری یا مادری

۴- کفالت برادر بیمار

۵- کفالت خواهر

۶- کفالت برادر یا خواهر صغیر زیر ۱۸ سال

۷- کفالت برادر یا خواهر معلول

۸- کفالت والدین معلول

۹- کفالت فرزند

۱۰- معافیت کفالت سه خواهری

۱۱- معافیت کفالت کمیته امداد امام خمینی^(ره)

۱۲- کفالت اعضای نیازمند مراقبت خانواده(معافیت مادۀ ۶ سازمان بهزیستی)

سه شرط اساسی برای انواع معافیت کفالت سربازی چیست؟

اکنون که با انواع کفالت آشنا شدید، به ذکر شرایط کفالت می پردازیم. به طور کلّی برای هر یک از انواع سه شرط بنیادین ذکر شده است که فقط با وجود این شرایط، فرد مشمول می تواند در صورت دارا بودن سایر شرایط اختصاصی هی یک از انواع کفالت، برای معافیت از خدمت سربازی اقدام نماید. سه شرط اصلی برای انواع معافیت کفالت عبارتند از:

۱- فرد متقاضی استفاده از معافیت کفالت، باید به سنِّ مشمولیت خدمت سربازی رسیده باشد. به عبارت دیگر، قبل از اینکه فرد به سنِّ قانونی اعزام به خدمت سربازی رسیده باشد، نمی تواند برای معافیت از کفالت اقدام نماید.

۲- فرد مشمول نباید غیبت داشته باشد و در صورت داشتن غیبت مؤظّف است آن را موجّه کند. در صورت غیرموجّه بودن غیبت نیز امکان استفاده از فرصت معافیت کفالت برای فرد فراهم نخواهد بود.

۳- فرد مشمول باید تنها مراقب و نگهدارندۀ مکفول خود باشد. یعنی اگر غیر از فرد مشمول، باشند افراد دیگری از اعضای خانواده، که توان نگهداری از فرد مکفول را دارا باشند، نامبرده دیگر نمی تواند از معافیت کفالت استفاده نماید.

معافیت کفالت مادۀ ۶ سازمان بهزیستی

همانطور که قبلاً بیان شد، برخی از اقشار جامعه همواره به حمایت های مادّی و غیرمادّی از سوی دولت و سایر نهادها نیازمند هستند. علاوه بر مددجویانی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی^(ره) هستند، افرادی که تحت حمایت سازمان بهزیستی می باشند نیز، از این دسته هستند. خوشبختانه سازمان نظام وظیفۀ عمومی برای مشمولان تحت پوشش سازمان بهزیستی نیز حمایت هایی را برای خدمت سربازی در نظر گرفته است که از مهمترین این حمایت ها می توان به معافیت دائم از خدمت سربازی اشاره نمود. از سال ۱۳۸۲ و براساس تفاهم نامه ای که فی مابین سازمان بهزیستی و سازمان نظام وظیفۀ عمومی ناجا منعقد شد، مددجویان سازمان بهزیستی می توانند در صورت دارا بودن شرایط استفاده از این فرصت و با رعایت ضوابط قانونی، برای معافیت از خدمت اقدام نمایند. مواردی که در این سازمان، امکان بهره مندی از معافیت سربازی را فراهم می کند عبارتند از:

۱- معافیت کفالت فرزند معلول

اگر فرد مشمول دارای فرزند معلولی بوده، مشروط بر اینکه فرزند او تحت پوشش سازمان بهزیستی باشد، می تواند برای معافیت از خدمت سربازی اقدام نماید. در این حالت هیچ تفاوتی در جنسیت فرزند نیست. یعنی پسر یا دختر بودن فرزندِ معلولِ فردِ مشمول، هیچ فرقی در ارائۀ معافیت از خدمت سربازی نمی کند. تنها شرطی که در این حالت الزامی است، اینکه فرد متقاضی استفاده از معافیت، نباید غیبت داشته باشد. در صورت داشتن غیبت این امکان برای او نخواهد بود.

۲- معافیت فرزندان معلولین(داشتن پدر یا مادر معلول)

اگر پدر یا مادر فرد مشمول، از معلولین تحت پوشش سازمان بهزیستی باشد، و به تشخیص سازمان نظام وظیفۀ عمومی، چنین پدر و مادری نیازمند مراقبت باشند، یکی از فرزندان پسر در این خانواده می توانند از معافیت استفاده کنند. بدیهی است تعداد فرزندان پسر مهم نبوده و در هر صورت یکی از آن ها می توانند برای معافیت اقدام نمایند. نکته بسیار مهم در این خصوص این است که اگر پدر یا مادر معلولِ فرد مشمول، در مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی نگهداری و مراقبت شوند، هیچ یک از فرزندان پسر نمی توانند از معافیت سربازی استفاده نمایند.

۳- معافیت برادر یا خواهر تحت پوشش سازمان بهزیستی

برای اینکه فرد بتواند از طریق معلولیت برادر یا خواهر خود از خدمت سربازی معاف گردد، ضروری است که حداقل دو نفر از فرزندان خانواده تحت پوشش سازمان بهزیستی باشند. بدیهی است تعداد برادر سالم در این خالت مهم نبوده و فرد مشمول در صورت داشتن شرط تحت پوشش بودن حداقل دو نفر از فرزندان خانواده، از طرح معافیت این سازمان استفاده نماید.

۴- معافیت همسر معلول

داشتن همسر معلول نیز می تواند منجر به معافیت از خدمت سربازی شود. با این شرط که ابتداء برای فرد متقاضی، معافیت موقّت با اعتبار زمانی مشخّص صادر می شود و اگر بعد از اِتمام مدّت معافیت موقّت، ثُبات و پایداری زندگی مشترک دچار تزلزل نشود، برای فرد کارت معافیت دائم صادر خواهد شد. لازم به ذکر است اگر بعد از اِتمام مدّت معافیت موقّت همسر معلولِ فردِ مشمول، فوت نماید، شخص اخیر تنها شش ماه فرصت دارد تا خود را به سازمان نظام وظیفۀ عمومی برای انجام خدمت سربازی معرفی نماید؛ در غیر اینصورت غیبت کرده و با او برابرِ قانون غیبت کنندگان از خدمت سربازی رفتار خواهد شد.

توجّه: شرط اساسی و مهم برای استفاده از خدمات سازمان نظام وظیفۀ عمومی در تمامِ انواع معافیت ها، نداشتن غیبت است. در صورتی که فرد غیبت داشته باشد، نمی تواند از هیچ یک از معافیت هایی که سازمان مربوطه برای مشمولین در نظر گرفته است، استفاده کند. امّا اگر فردی که می توانسته از یکی از معافیت های سازمان نظام وظیفه عمومی استفاده کند، و به دلایلی قبل از اقدام برای معافیت، غیبت کرده باشد، می تواند با ارائۀ مدارک و مستندات قانونی، غیبت خود را توجیه و از فرصت معافیت بهره مند گردد.

۵ بند مهم از مادۀ ۶ قانون بهزیستی برای معافیت از خدمت سربازی

به طور خلاصه هر فرد مشمولی که بخواهد از معافیت مددجویی بهزیستی استفاده کند، باید یکی از شرایط ذیل را دارا باشد:

• پدر یا مادر فرد مشمول به دلیل معلولیت، تحت پوشش بهزیستی باشند؛ در این حالت فرد می تواند برای کفالت پدر یا مادر خود اقدام نماید. البته قانون معافیت کفالت پدر با معافیت کفالت مادۀ ۶ بهزیستی متفاوت است. مزیّت استفاده از کفالت مادۀ ۶ بهزیستی در این است که برخلاف سایر کفالت ها که فرد مشمول می بایست تنها پسر بالای ۱۸ سال خانواده باشد، در این نوع از کفالت(مادۀ ۶ بهزیستی)، در صورتی که چند پسر بالای ۱۸ سال در خانواده باشند نیز، فرد مشمول می تواند از معافیت این سازمان بهره مند شود.
• حداقل دو نفر از اعضای خانوادۀ مشمول خدمت(خواهر و برادر) به واسطۀ معلولیت، باید تحت پوشش بهزیستی باشند؛
• فرد مشمول متأهّل بوده و همسرش به دلیل معلولیت تحت پوشش بهزیستی باشد؛
• فرزند فرد مشمول، به دلیل معلولیت تحت پوشش بهزیستی باشد؛
• مادرِ فرد مشمول، تحت پوشش بهزیستی باشد؛ در این حالت معلولیتِ مادر شرط نبوده و حتّی در صورت سلامت وی و صرفاً با شرط تحت پوشش بهزیستی بودن مادر، فرد می تواند از معافیت این سازمان استفاده کند.

مدارک لازم برای مددجویان کمیته امداد امام خمینی^(ره) و سازمان بهزیستی

• برگه های وضعیت و معاینۀ اولیۀ مشمولین؛
• اصل و فتوکپی شناسنامه و کارت ملّی فرد متقاضی؛ لازم به ذکر است که شناسنامۀ فرد باید عکس دار بوده و در صورت عدم داشتن کارت ملّی، کارت ملّی موقّت یا رسید درخواست ادارۀ پُست نیز کفایت می کند.
• یک قطعه عکس رنگی ۴*۳ تمام رُخ با زمینۀ سفید؛
• اصل و فتوکپی آخرین مدرک تحصیلی که توسط مرجع صادر کننده یا یکی از دفاتر اسناد رسمی برابر با اصل شده باشد؛
• و . . .